Tác giả của văn học nhân gian là ai Chi Tiết

Kinh Nghiệm về Tác giả của văn học nhân gian là ai 2021

Người Hùng đang tìm kiếm từ khóa Tác giả của văn học nhân gian là ai 2022-04-29 14:01:08 san sẻ Bí kíp về trong nội dung bài viết một cách 2022.

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINHKHOA NGỮ VĂNBÀI TÍCH LŨY ĐIỂM CÁ NHÂNMÔN: VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAMPHÂN BIỆT VĂN HỌC DÂN GIAN VỚI VĂN HỌC VIẾTHọ và tên: NGUYỄN MINH DƯƠNG.MSSV: 41.01.601.019.Ca Học: sáng thứ sáu, ca 2. Nhóm: 6Ngày sinh: 05/05/1997.1MỞ ĐẦU:Trong dòng chảy miên viễn của nền văn học Việt Nam, toàn bộ chúng ta thấy rằngđó là yếu tố tích hợp giữa hai dòng văn học: văn học dân gian và văn học viết. Phânbiệt được hai dòng văn học này là yếu tố cơ bản của lịch sử dân tộc bản địa văn học dân tộc bản địa. Bởilẽ, nó không riêng gì có có hai phương thức sáng tác rất khác nhau, truyền miệng và thànhvăn, mà còn tương quan đến hai quy mô tác giả có vị trí xã hội, tình hình sinhsống, ý niệm nhân sinh, tư tưởng tình cảm, kể cả tình hình sáng tác, tâm thếsáng tác, động cơ sáng tác cũng rất khác nhau. Đồng thời, hai bộ phận này cũng cóquan hệ ngặt nghèo với nhau. Trong phạm vi nội dung bài viết này, toàn bộ chúng ta sẽ cùng đi sâu,định ra được những nét rất khác nhau và thấy rõ được quan hệ khăng khít giữachúng.2NỘI DUNG CHÍNH:1.Định nghĩa văn học dân gian và văn học viết:Văn học dân gian là sáng tác tập thể, truyền miệng của nhân dân lao động,nó phản ánh sinh hoạt xã hội, đời sống tâm lí, tình cảm, thái độ, nguyện vọng, kinhnghiệm mọi mặt của nhân dân lao động những thế hệ, Ra đời từ thời kì công xãnguyên thủy, trải qua những thời kì tăng trưởng lâu dài trong những quyết sách xã hội có giaicấp, tiếp tục tồn tại trong thời đại lúc bấy giờ. Có ba thuật ngữ sẽ là tươngđương khi nói về yếu tố này: văn học dân gian, sáng tác nghệ thuật và thẩm mỹ truyền miệngcủa nhân dân, folklore ngôn từ ( folklore văn học ).Khác với văn học dân gian, văn học viết hình thành đã “ mở ra thuở nào kìlịch sử mới, oanh liệt, rực rỡ” ( Đặng Thai Mai ). Dòng văn học này được sáng tácbằng chữ viết, được sáng tác bởi thành viên hoặc nhóm tác giả. Văn học viết còn cótên gọi khác là văn học thành văn.2.Điểm giống nhau giữa văn học dân gian và văn học viết:Giữa văn học dân gian và văn học viết toàn bộ chúng ta thấy có một số trong những điểm giốngnhau như: đều do con người lao động trí óc sáng tạo ra, cả hai đều lấy tư liệu từcuộc sống và mang những nội dung rõ ràng nhất định. Về nội dung: cả văn học dângian và văn học viết đều phản ánh tình hình xã hội, thể hiện mong ước của conngười. Xét trên phương diện thể loại, hai bộ phận này trọn vẹn có thể được sáng tác dướidạng văn xuôi hoặc thơ.Bên cạnh đó, chúng cùng sử dụng ngôn từ như phương tiện đi lại quan trọngnhất để sáng tạo hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ, cùng thể hiện tư tưởng, ý niệm, tháiđộ, tình cảm của tác giả qua những hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ đó. Hơn nữa, chúngcùng tác động đến thực tiễn, có tác dụng cải biến thực tiễn…33.Phân biệt văn học dân gian và văn học viết:Bên cạnh những điểm gặp gỡ chung giữa văn học dân gian và văn học viếtthì chúng còn tồn tại thật nhiều điểm rất khác nhau, thậm chí còn những khác lạ đó mangtính thực ra. Để rõ ràng và xác đáng toàn bộ chúng ta sẽ lần lượt soi chiếu chúng ở bốnphương diện đa phần sau: lực lượng sáng tác, phương thức sáng tác và lưu truyền,nội dung phản ánh và thủ pháp nghệ thuật và thẩm mỹ.a. Về lực lượng sáng tác:Chủ nhân của văn học dân gian phần lớn là người nông dân nhưng cũng cónhững người trí thức với tư cách là một xã hội dân tộc bản địa. Họ sáng tác những tácphẩm nhằm mục tiêu phục vụ cho sinh hoạt sản xuất. Sau những giờ lao động nhọc mệt,vất vả, những tác phẩm văn học dân gian được thành hình nhằm mục tiêu làm khuây khỏanỗi lo cơm áo và giúp tinh thần họ tự do hơn, từ này mà việc sản xuất trở nêncó hiệu suất cao, đời sống vui tươi, lành mạnh. Do đặc trưng về lực lượng sáng tácphần lớn là nhân dân lao động nên tính quê mùa, chất phác là yếu tố hiện hữu rõnét nhất. những con người ấy sống tự do như chim trời, bình dị, dân dã, sáng sủa,yêu đời. Tất cả điều này họ đưa vào sáng tác một cách tự nhiên, chân thực nhấtnhư nó vốn tồn tại:“Trời mưaQuả dưa vẹo vọCon ốc nằm coCon tôm đánh đáoCon cò kiếm ăn”.Hay:“Rủ nhau đi cấy, đi càyBây giờ khó nhọc có ngày phong lưuTrên đồng cạn, dưới đồng sâuChồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa”.Đối với văn học viết, lực lượng sáng tác đa phần là trí thức, những ngườibiết chữ nghĩa và quá nhiều có sự tiếp xúc với văn hóa truyền thống, có trình độ nhất định. Chẳnghạn như Nguyễn Du (1965-1820) là đại thi hào dân tộc bản địa, danh nhân văn hóa truyền thống thế4giới, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lỗi lạc có “ con mắt trông khắp sáu cõi và tấmlòng nghĩ suốt nghìn đời” ( Mộng Liên Đường người chủ ). Ông sinh ra trong mộtgia đình có nhiều đời và nhiều người làm quan to dưới triều Lê- Trịnh. Thời thơ ấuNguyễn Du sống trong nhung lụa tại đất Thăng Long. Lên mười tuổi, đời sống ônggặp những sóng gió khi mồ côi cả cha lẫn mẹ trong cơn biến ba đào. Hai mươinăm chìm nổi, long đong ngoài đất Bắc, ông tiếp xúc với những thân phận dướiđáy xã hội. tài năng, tri thức và sự lăn lộn trong đời sống đã hun đúc nên mộtthiên tài như Nguyễn Du. Đó còn là một Hồ Chí Minh xuất thân trong một mái ấm gia đình nhànho yêu nước, hay là Nguyễn Tuân, Tố Hữu… Họ viết văn nhằm mục tiêu thưởng thức nghệthuật, nhằm mục tiêu thỏa mãn thị hiếu chí nguyện của tớ, hướng tới chân-thiện-mĩ. Bên cạnhđó, một bộ phận trí thức phải chịu cảnh “ áo cơm ghì sát đất”, “ ăn bữa nay, lobữa mai”… nên văn chương với họ là phương tiện đi lại kiếm sống, là kế sinh nhai. Dùsáng tác với lí do gì, thì trí thức vẫn là một tầng lớp có hiểu biết trong xã hội, cótrình độ tương đối nên những “ người con tinh thần” của mình không nhỏ nhã, thể hiện rõtrí tuệ, tài năng của người cầm bút.Lực lượng sáng tác của văn học dân gian và văn học viết là hai giai cấp, tầnglớp rất khác nhau. Vì thế, nó chi phối điểm lưu ý của sáng tác, thể hiện nét riêng, độcđáo của mỗi dòng văn học.b. Về phương thức sáng tác và lưu truyền:Phương thức sáng tác của văn học dân gian là ngôn từ nói. Đó là thứ ngônngữ âm thanh, dùng trong tiếp xúc tự nhiên hằng ngày; trong số đó người nói ngườinghe tiếp xúc trực tiếp với nhau, trọn vẹn có thể thay phiên nhau trong vai nói và vai nghe.Do đó, mọi tình cảm, cảm xúc trở nên chân thực, tự nhiên, tạo sự linh hoạt, sốngđộng trong sáng tác. Phương thức lưu truyền của văn học dân gian là truyềnmiệng bởi trong Đk một dân tộc bản địa chưa tồn tại chữ viết thì không thể có mộtphương thức tồn tại và tăng trưởng nào khác. Chu Xuân Diên đã nói về phương thức5này như sau: “ Phương thức truyền miệng là một đặc trưng của sản xuất nghệthuật, hình thức này còn có những nguyên tắc thuộc về thủ pháp và trí nhớ, nhữngthủ pháp này đang trở thành truyền thống cuội nguồn và hỗ trợ cho nhân dân “ nhập tâm” đượcmột số lượng khá lớn tác phẩm rất khác nhau hoặc những tác phẩm đôi lúc có chủ đềhết sức phức tạp”.Văn học dân gian là một loại văn học viên hoạt, nên môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên hội hè, đìnhđám là đặc trưng nhất. nó tạo ra một nét “không khí” thẩm mĩ riêng không tương quan gì đến nhau mà chỉvăn học dân gian mới có. Chúng ta phát hiện những buổi nghe hát ca dao qua cácđiệu hò mái nhì vút lên trên sông Hương, hay tham gia vào những “đêm hát ví xônxao” trong khung cảnh đông đúc, những buổi kể khan bên nhà bếp lửa bập bùng củađông bào những dân tộc bản địa ít người ở Tây Nguyên… Môi trường hội hè, nổi tiếng ấychính là một trong những nguyên nhân kích thích sự sáng tạo, một trong nhữngđiều kiện tốt nhất để tìm tòi và tiến hành cảm hứng sáng tạo của những nghệ sĩ dângian.Sáng tạo văn học dân gian mang tính chất chất tập thể, nó có quan hệ mật thiết vớitính truyền miệng, là một biểu lộ cho quan hệ phụ thuộc của văn học dângian vào môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sinh hoạt của nó và suy cho tới cùng là có cơ sở ở điều kiệnsống, Đk lao động và sinh hoạt tập thể của quần chúng nhân dân. Đặc trưngcủa tính tập thể là văn học dân gian không tồn tại tác giả, văn học dân gian không phảilà tài sản của vương quốc dân tộc bản địa mà là của toàn quả đât. Vì thế, toàn bộ chúng ta khi tiếpnhân nó cân sẵn sàng tâm thế: làm rõ điểm lưu ý xã hội, giai cấp của nhân dân laođộng, đặt tác phẩm trong tình hình lịch sử dân tộc bản địa rõ ràng và đồng ý sự tái diễn trongsáng tạo.Khác văn học dân gian, phương thức sáng tác của văn học viết là ngôn ngữviết. Đây là thứ ngôn từ được thể hiện bằng chữ viết trong văn bản và được tiếpnhận bằng thị giác. Nó yên cầu phải có sự tinh lọc, tâm lý, nghiền ngẫm, gọt giũa6kĩ càng. Các tác phẩm văn học thành văn được văn bản hóa trong lưu truyền, đâylà một điều tiến bộ và thuận tiện, bởi việc ghi chép trên văn bản sẽ tương hỗ cho quátrình gìn giữ được lâu bền hơn.Môi trường sáng tác của văn học viết là môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên yên tĩnh. Mỗi nhà văntự chọn cho mình một không khí riêng không tương quan gì đến nhau, phù thích phù hợp với tính cách, cảm xúc củamình, khác với văn học dân gian ở môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên đám đông nhằm mục tiêu ứng khẩu, ứngđáp tại chỗ.Do văn học viết được sáng tác bởi thành viên, có tác giả rõ ràng nên những tácphẩm mang đậm dấu ấn thành viên của người nghệ sĩ. Nó được biểu lộ thông quacái nhìn và giọng điệu độc lạ và rất khác nhau, riêng không tương quan gì đến nhau của tác giả, những lớp nội dung của tácphẩm, những phương tuện nghệ thuật và thẩm mỹ mà tác giả sử dụng… Trong nền văn học nướcnhà, ta thấy thật nhiều nghệ sĩ có dấu ấn thành viên riêng không tương quan gì đến nhau của tớ như: NamCao với ngòi bút sắc lạnh “nhà văn của những kiếp lầm than”, một người cầm bútvới tâm hồn rộng mở để tiếp nhận “những vang động của đời”; Xuân Diệu với hồnthơ luôn khao khát giao cảm với đời, luôn nồng nàn, say đắm trong tình yêu; TôHoài nổi tiếng là nhà văn giỏi miêu tả phong tục, giỏi khắc họa nét tươi tắn riêng trongcảnh vật và tính cách con người của một vùng đất; Nguyễn Tuân xứng danh vớidanh hiệu bậc thầy trong nghệ thuật và thẩm mỹ sử dụng ngôn từ với kĩ năng sáng tạonhững từ ngữ, hình ảnh mới lạ bất thần, những câu văn giàu chất nhạc chất họalinh hoạt như “biết co duỗi uyển chuyển”… và còn vô số nhà văn, nhà thơ với dấuấn riêng, độc lạ và rất khác nhau khác nữa.Phương thức sáng tác và lưu truyền của văn học dân gian và văn học viếttuy rất khác nhau nhưng đặc trưng chung của chúng là đều góp sức cho nềnvăn học Việt Nam những tác phẩm rực rỡ, tuyệt vời.c. Về nội dung phản ánh:Do đặc trưng của văn học dân gian về lực lượng sáng tác, phương thức sángtác nên nội dung của nó hướng tới đời sống dân dã. Đó là những yếu tố thiết7thân, quen thuộc hằng ngày với nhân dân lao động. ví dụ nổi bật nổi bật qua thể loại cadao-dân ca ta phát hiện những chủ đề rất là bình dị.Đầu tiên là đề tài tình yêu quê nhà, giang sơn:“Anh đi anh nhớ quê nhàNhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tươngNhớ ai dãi nắng dầm sương,Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao.”Đó là tình cảm thường trực trong trái tim con người Việt Nam, dù đi đâu vềđâu thì nơi đã sinh ra ta, nuôi dưỡng ta vẫn luôn luôn được ta khuynh hướng về. những thứdân dã như “rau muống”, “cà” ta sẽ luôn ghi nhớ, nơi “chôn rau cắt rốn” ta sẽkhông lúc nào quên. Tình yêu quê nhà, giang sơn còn được thể hiện qua việcgiới thiệu những địa điểm, thắng cảnh của dân tộc bản địa:“Gió đưa cành trúc la đàTiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ XươngMịt mù khói tỏa ngàn sươngNhịp chày Yên Thái mặt gươm Tây Hồ.”Thứ hai, đề tài tình yêu nam nữ cũng rất được nhân dân ta rất để ý:“Ai làm cho bướm lìa hoaCho chim xanh nỡ bay qua vườn hồngAi đi muôn dặm non sông,Để ai chất chứa sầu đong vơi đầy.”Tình yêu đôi lứa là thứ tình cảm đẹp tươi nhất, trong sáng nhất, nó luôn chấtchứa bao nỗi niềm nên phải giải tỏa. nỗi niềm ấy là nỗi nhớ nhau vô ngần:“Nhớ ai bổi hổi bồi hồiNhư đứng đống lửa, như ngồi đống than”Hay thâm thúy hơn, nghĩ ngợi hơn là nỗi niềm của những người dân phải chia xa,phải chia li, gặp những trắc trở, trục trặc trong tình yêu:“Đêm qua tựa gối loan phòngDầu hao thiếp xót, đèn chong canh dài,Chờ chàng canh một, canh haiCanh ba, canh bốn… đêm dài như sông.”Nhưng nhân dân ta cũng không quên gửi gắm khát vọng về yếu tố vẹn tròntrong tình yêu:8“Đôi ta như khóa với chìaTrọn niềm chung thủy, đừng lìa mới hay.”Bên cạnh đó, trong đời sống của nhân dân ta thì thân phận người phụ nữ đãtrở thành một đề tài lớn và được khai thác một cách “trần trụi” nhất:“Thân em như chổi đầu hèPhòng khi mưa nắng đi về chùi chân.”Hay:“Em như con hạc đầu đìnhMuốn bay không nhấc nổi mình mà bay.”Người phụ nữ trong xã hội xưa luôn bị phụ thuộc. Họ vốn là những ngườiphụ nữ xinh đẹp, nết na, đoan trang, hiền thục nhưng bởi lỗi ở thời đại, ở tưtưởng “trọng nam khinh nữ” mà người ta phải chịu biết bao đau khổ, dập vùi:“Thân em như hạt mưa ràoHạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoaThân em như hạt mưa saHạt vào đài những, hạt ra ruộng cày.”Chủ đề thứ ba là tình cảm mái ấm gia đình, với những đạo lí được nhân dân ta đútrút rất là ý nghĩa:“Con người dân có tổ, có tôngNhư cây có cội, như sông có nguồn.”Hay:“Cây khô chưa dễ mọc chồiBác mẹ chưa dễ ở đời với taNon xanh bao tuổi mà giàBởi vì sương tuyết hóa ra bạc đầu.”Những câu ca với lời lẽ thủ thỉ, tâm tình nhưng tiềm ẩn nhiều bài học kinh nghiệm tay nghề quýgiá. Nó dậy con người phải ghi nhận quý trọng ơn nghĩa của đấng sinh thành, sống trọnđạo con cháu. Tình cảm mái ấm gia đình là thứ tình cảm thiêng liêng, cao quý nhất. Đó là cáinôi, cái nền, là nền tảng vững chãi để ta trưởng thành và trở nên một con ngườiđúng nghĩa. Vì vậy, ông cha ta luôn không ngừng nghỉ nhắc nhở:“Công cha như núi Thái SơnNghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra9Một lòng thờ mẹ kính chaCho tròn chữ hiếu mới là đạo con.”Ngoài ra, ca dao-dân ca còn tồn tại sức biểu hiên nhiều quan hệ khác trongxã hội:“Trâu ơi ta bảo trâu nàyTrâu ra ngoài ruông trâu cày với ta.Cấy cày vốn nghiệp nông gia,Ta đây, trâu đấy ai mà quản côngBao giờ cây lúa còn bông,Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.”Hay:“Bầu ơi thương lấy bí cùngTuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.”Cái nhìn của quần chúng đã chi phối nội dung của những tác phẩm văn học dângian. Chẳng hạn ở thể loại truyện cổ tích, ta luôn phát hiện những cái kết có hậu,nhân vật thiện sẽ thắng lợi: cô Tấm sau bao biến cố dập vùi đã trở về làmhoàng hậu, anh Khoai trong “Cây tre trăm đốt” đã hoàn thành xong trách nhiệm và sốngđời niềm hạnh phúc… những nhân vật phản diện sẽ bị trừng trị đích đáng. Đó là ước mơ,khát vọng, là cái nhìn quần chúng của nhân dân lao động.Cụ thể toàn bộ chúng ta sẽ cùng phân tích cái nhìn quần chúng đã được thể hiệntrong truyện cổ tích “Tấm Cám”. Cuộc đời của cô Tấm phải chịu nhiều đau khổ, bấthạnh do mẹ con Cám gây ra. Trải qua mọi đau khổ cô vẫn giữ được vẽ đẹp củamình, vẽ đẹp của thể chất và quan trọng hơn là vẽ đẹp về tinh thần. Ta tưởng nhưcô hiền hậu và vị tha hết mức thậm chí còn đến mức mềm yếu. Nhưng không dưới cáinhìn của quần chúng buộc cô phải kiên cường, phải ghi nhận đấu tranh. Cô gái ngâythơ đó, khi cần thì đã biết căm thù, cô nàng dịu hiền đó, khi cần thì đã biết đứng lên.Kết cục của truyện một làn nữa được soi rọi dưới cái nhìn của nhân dân ta: Tấmtrừng phạt Cám, có như vậy mới chân thực. Cô Tấm đứng trước hai sự lựa chọn:tha thứ để chúng tiếp tục giết mình hay giết chúng để mình được sống. Việc trừng10phạt ấy nó không hề làm giảm đạo đức của cô mà ngược lại nó thể hiện được sựrạch ròi trong nhận thức của tác giả dân gian “ở hiền gặp lành”, “ác giả ác báo”. Cáinhìn quần chúng ấy đã chi phối mạnh mẽ và tự tin mẩu chuyện và để lại cho hậu thế nhiềubài học thật quý giá.Nội dung phản ánh của văn học viết, phần lớn thuộc phạm trù cao nhã. Vớinhững đề tài phong phú, được “tinh chọn” một cách kĩ cáng. Đề tài vạn vật thiên nhiên,con người, tình yêu được sàng lọc qua cái nhìn của tầng lớp trí thức trở nên thậtmới lạ. Chẳng hạn, khi Nguyễn Du viết về thân phận của người phụ nữ trong kiệttác “Truyện Kiều” ông đã khái quát:“Đau đớn thay phận đàn bàLời rằng bạc mệnh cũng là lời chung”Chỉ trọn vẹn có thể qua cái nhìn của một người trí thức từng trải, sống với đời, lănlộn với đời, đi sâu tìm hiểu mới có những câu thơ khái quát làm đau lòng người ta,làm nhói lòng người ta và làm người ta gật đầu lia lịa như vậy: Đúng! Quá đúng!Cái nhìn của Nguyễn Du đã bao trọn, ôm lấy thân phận phái nữ thời trung đại chỉtrong hai câu thơ. Thật tài tình!Trong truyện ngắn Đời thừa của nhà văn Nam Cao, một mẩu chuyện nhẹnhàng nhưng khiến ta thấm thía. Tác phẩm kể về nhân vật Hộ, một văn sĩ với khátvọng cao quý nhưng vướng vào cảnh “áo cơm ghì sát đất”, bị những gánh nặng lotoa của môi trường sống đời thường làm cho lung lạc và dần trở thành một con người “sống tồi,sống tẻ”, đánh mất phương hướng trong môi trường sống đời thường. Nhưng dưới cái nhìn của mộtngười trí thức như Nam Cao đã làm cho những người dân đọc cảm thấy Hộ đáng thương hơnlà đáng trách. Những câu văn viết ra từ màu thịt, huyết quản của tác giả thấu suốttất cả nỗi lòng nhân vật, làm bật lên nghịch cảnh và gửi gắm những triết lí nhânsinh cao quý.11Về mặt nội dung, giữa văn học dân gian và văn học viết với cái nhìn khácnhau, khối mạng lưới hệ thống đề tài cũng rất khác nhau. Điều này được quy định bởi lực lượng sángtác, tình hình xã hội và nhiều yếu tố khác nữa.d. Về thủ pháp nghệ thuật và thẩm mỹ:Ngôn ngữ sử dụng trong văn học dân gian là ngôn từ dân dã, dễ nghe,dễ hiểu, phù thích phù hợp với đời sống đơn thuần và giản dị, bình dị của nhân dân lao động. Chẳnghạn, qua những câu văn trích trong sử thi “Đăm Săm” của đồng bào Ê-Đê: “ MtaoMxây là một tù trưởng giàu mạnh. Gông cùm, tù binh chật cả làng. Lông chânnhư đắp thêm một lớp. Lông mày sắc như đá mài. Con mắt sáng ngời như đãuống hết một chum rượu, đến nỗi một con trâu lớn cũng không đủ can đảm trải qua” hay“Anh đi trên đường cái thoắt thoắt như con rắn Prao huê. Anh đi trong đám cỏtranh nhanh như con rắn Prao hơ mat…”.Hình thức của những tác phẩm văn học dân gian khá giản dị, có lẽ rằng vì chưa xuấthiện chữ viết và trí tuệ đơn thuần và giản dị, cái nhìn dân dã của người dân mà nên. Ví dụ nhưcác câu truyện cười, ngụ ngôn với dung tích vô cùng ngắn gọn và câu chữ gầngũi, thân thuộc với mỗi toàn bộ chúng ta. Nó dễ hiểu, dễ nhớ và đi sâu vào tâm trí của baothế hệ.Các thể loại dân tộc bản địa được sử dụng một cách dày đặc, thuần thục. Vănhọc dân gian gồm có những thể loại chính tại đây: thần thoại cổ xưa, cổ tích, ngụ ngôn,truyện cười, vè, tục ngữ, ca dao, câu đố, sử thi, truyền thuyết, chèo sân đình,tuồng đồ…Bên cạnh đó, văn học dân gian cũng luôn có thể có sự tăng cấp cải tiến trong khuôn khổ truyềnthống. Điều này thể hiện khá rõ ở thể loại ca dao lục bát: ca dao lục bát hình thứcvốn có của nó là hai câu 6/8, nhưng theo thời hạn nó đã được biến thể, thay đổi,vượt thoát khỏi số lượng giới hạn thường thì:“Thấy em nhỏ thó lại sở hữu duyên ngầmAnh phải lòng thầm đã lâu nay nay.”Hay:12“Yêu nhau tam tứ núi cũng trèoNgũ lục sông cũng lội, thất bát đào cũng qua.”Rõ ràng sự sáng tạo của nhân dân lao động đã góp thêm phần làm hay hơn, mớilạ hơn những cái vốn dĩ đang trở thành khuôn khổ. Đồng thời,nó làm tăng giá trịbiểu cảm của câu văn, câu thơ, diễn đạt một cách viên mãn dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ củatác giả dân gian.Khác với văn học dân gian, văn học viết sử dụng ngôn từ trang trọng, mangsắc thái biểu lộ cao, có nhiều từ sẽ là rất “đắc địa” khi làm tăng tínhbiểu cảm của câu thơ, câu văn một cách rất là mạnh mẽ và tự tin. Điển hình là nhà vănNguyễn Tuân- bậc thầy của ngôn từ: “Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như mộtáng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa banhoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân”, “Và thời giancủa đồng hồ đeo tay thủy tiên đêm tết xa như không ngớt thánh thót vương hương”, “SêKhốp là cái sáo diều vĩ đại, trên đôi cánh âm vang tiếng nói của hiện thực và nhịpthơ của lãng mạn”…Hình thức của những tác phẩm khá cầu kì, phức tạp, nhất là những tác phẩmthuộc nền văn học trung đại với những quy tắc, khuôn khổ bắt buộc:“Lối xưa xe ngựa hồn thu thảoNền cũ thành tháp bóng tịch dươngĐá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệtNước còn cau mặt với tang thươngNgàn năm gương cũ soi kim cổCảnh đấy người đay luống đoạn trường.”( Bà Huyện Thanh Quan, Hoài Cổ)Hay:“Ao thu lạnh lẽo nước trong veoMột chiếc thuyền câu bé tẻo teo.”(Nguyễn Khuyến, Thu Điếu)13Do xu thế thời đại, dòng văn học viết buộc phải gia nhập từ bên phía ngoài cácthể loại để lấy nền văn học nước nhà hội nhập cùng nền văn học toàn thế giới. chẳnghạn, nhà thơ Xuân Diệu đã tiêp thu thể thơ vắt dòng từ văn học phương Tây:“Tôi muốn tắt nắng đicho màu đừng nhạt mấttôi muốn buộc gió lạicho hương đừng bay đi.”Thể thơ tự do cũng là một thể thơ được gia nhập từ bên phía ngoài. Thơ tự dophá bỏ mọi sự cứng rắn, khắt khe về số câu, số chữ, bố cục tổng quan, luật bằng trắc, vầnnhịp… Nó khiến quy trình sáng tác trở nên tự do và hứng thú hơn:“Còn chi nữa em ơi!Còn đâu ánh trăng vàng,Mơ trên làn tóc rối,Chân nàng trên đường sồi,Sương lá đổ vội vàng”(Lưu Trọng Lư, Còn Chi Nữa)Hay:“Dẫu tin tưởng chung một đời một mộngEm là em anh vẫn tiếp tục là anhCó thể nào qua vạn lí trường thànhCuả hai vũ trụ chứa đầy bí mật.”(Xuân Diệu, Xa Cách)Văn học dân gian và văn học viết đã sử dụng những thủ pháp nghệ thuật và thẩm mỹ khácnhau, tạo ra nét riêng không tương quan gì đến nhau và nổi trội của hai bộ phận hợp thành nền văn họcdân tộc.4. Mối quan hệ giữa văn học dân gian và văn học viết:Văn học dân gian là nền tảng của văn học viết, là chặng đầu của nền văn họcdân tộc. khi chưa tồn tại chữ viết, nền văn học Việt Nam chỉ có văn học dân gian; khicó chữ viết nền văn học Việt Nam mới gồm có hai bộ phận: văn học dân gian vàvăn học viết.14Văn học viết chịu tác động của văn học dân gian về nhiều phương diện, từnội dung tư tưởng đến hình thức nghệ thuật và thẩm mỹ. Ví dụ như truyền thuyết “ThánhGióng” đã mở đầu cho dòng văn học yêu nước, chống xâm lược trong nền văn họcdân tộc; thể thơ lục bát, thể thơ được thi hào Nguyễn Du sử dụng một cách tàitình, bắt nguồn từ bộ phận văn vần dân gian…Văn học viết cũng luôn có thể có tác động trở lại văn học dân gian trên một số trong những phươngdiện. Chẳng hạn, tác giả dân gian đã đưa những vật liệu văn học viết vào ca dao,dân ca ( những nhân vật trong Truyện Kiều, Lục Vân Tiên… ):“Hai ta như Kim Trọng, Thúy KiềuĐã lắm lúc đắng, còn nhiều lúc cay.”Hay:“Anh mà bắt chước Thúc SinhThì anh đừng trách vợ mình Hoạn Thư.”Mối quan hệ của văn học dân gian với văn học viết cũng như vai trò, ảnhhưởng của văn học dân gian với văn học viết thể hiện trọn vẹn hơn hết ở lĩnh vựcsáng tác và ở bộ phận thơ văn quốc âm. Cụ thể, trong nội dung bài viết “Mối quan hệ giữavăn học dân gian với văn học viết trong lịch sử dân tộc bản địa văn học dân tộc bản địa”, Nguyễn Đình Chúđã chỉ rõ quan hệ ấy trải qua hai hiện tượng kỳ lạ tiêu biểu vượt trội: dùng chữ quốc ngữđể sưu tầm, ghi chép văn học dân gian và khai thác kho tàng văn học dân giantrong khi sáng tác văn học tân tiến.Như vậy, trong quy trình tăng trưởng, hai bộ phận văn học dân gian và vănhọc viết luôn có quan hệ biện chứng, tác động, bổ trợ update, tương hỗ lẫn nhau để15cùng tăng trưởng. Văn học dân gian là nền tảng cho văn học viết tiếp thu. Trái lại, cótác động trở lại làm văn học dân gian thêm phong phú, phong phú chủng loại.KẾT LUẬNGiữa văn học dân gian và văn học viết có nhiều nét tương tự và khác lạ.đó là đặc trưng về lực lượng sáng tác, phương thức sáng tác và lưu truyền, nộidung phản ánh và thủ pháp nghệ thuật và thẩm mỹ. Tuy nhiên, chúng cũng luôn có thể có mối quan hệchặt chẽ, mật thiết với nhau và cùng tồn tại tuy nhiên hành trong nền văn học ViệtNam. Thông qua việc so sánh, toàn bộ chúng ta trọn vẹn có thể thấy rằng, văn học dân gian là mộtbộ bách khoa toàn thư về môi trường sống đời thường của nhân dân lao động, được ghi lại bằngmột phương thức nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ và rất khác nhau. Cho nên văn học dân gian của mỗi dân tộclà một trong những thành tựu văn hóa truyền thống, thành tựu nghệ thuật và thẩm mỹ quan trọng nhất,làm cơ sở cho việc xây dựng và tăng trưởng nền văn hóa cổ truyền truyền thống nghệ thuật và thẩm mỹ của dân tộc bản địa đó.Văn học dân gian và văn học viết sẽ luôn đứng cạnh bên nhau, tương hỗ và cùng pháttriển để xây hình thành một nền văn học dân tộc bản địa phong phú, phong phú chủng loại và trườngtồn.16PHỤ LỤC*BẢNG: PHÂN BIỆT VĂN HỌC DÂN GIAN VÀ VĂN HỌC VIẾT:STT1234TIÊU CHÍLực lượngsáng tácPhươngthức sángtác và lưutruyềnNội dungphản ánhThủ phápnghệ thuậtVĂN HỌC DÂN GIAN• Nhân dân lao động• Phục vụ sinh hoạt,sản xuất• Quê mùa, chất phác• Ngôn ngữ nói• Truyền miệng• Môi trường hội hè,nổi tiếng• Sáng tạo tập thể• Đời sống dân dã• Cái nhìn của quầnchúng• Ngôn ngữ dân dã• Hình thức giản dị• Thể loại dân tộc bản địa• Đổi mới trong khuônkhổ truyền thống cuội nguồn••••••••••••TÀI LIỆU THAM KHẢO17VĂN HỌC VIẾTTrí thứcThưởng thức nghệthuật, kiếm sốngCao nhã, trí tuệNgôn ngữ viêtVăn bản hóaMôi trường yên tĩnhDấu ấn cá nhânPhạm trù cao nhãCái nhìn của tầng lớptrí thứcNgôn từ trang trọngHình thức cầu kì, phứctạpThể loại du nhâp từbên ngoàiSTT123456789TÀI LIỆU THAM KHẢONguyễn Bích Hà. Giáo trình VHDG Việt Nam. NXB ĐHSP, H, 2012.Đinh Gia Khánh, Chu Xuân Diên, Võ Quang Nhơn. VHDG Việt Nam. NXBGD, H, 1998.Bùi Mạnh Nhị, Hồ Quốc Hưng, Nguyễn Thị Ngọc Điệp. VHDG- Những côngtrình nghiên cứu và phân tích. NXB GD, H, 2001.Bùi Mạnh Nhị, Hồ Quốc Hưng, Nguyễn Thị Ngọc Điệp. VHDG- Những tácphẩm tinh lọc. NXB GD, H, 2002.Nguyễn Minh (sưu tầm). Ca dao, tục ngữ Việt Nam. NXB Thanh Hóa,2007.Nguyễn Xuân Kính. Thi pháp ca dao. NXB ĐHQG Tp Hà Nội Thủ Đô, 2004Vũ Ngọc Phan. Tục ngữ, ca dao, dân ca Việt Nam. NXB KHXH, 1978.Nguyễn Thanh Liêm. Bài viết: “ Thơ đường luật và thơ tự do”. Đăng trênwww.caulacbotinhnghesi.netNguyễn Đình Chú. Bài viết: “ Mối quan hệ giữa văn học dân gian và vănhọc viết trong lịch sử dân tộc bản địa văn học dân tộc bản địa”. đăng trên huc.edu.vn*Bài viết còn thật nhiều thiếu sót, hạn chế em rất mong nhận được sự góp ý củathầy qua địa chỉ mail: xin chân thành cảm ơn.1819